![]()
Psikolog Pınar Mermi
pinarmermi@hotmail.com
STRES İLE BAŞ ETME Stres, insanlığın ortaya çıktığı ilk zamanlardan beri var olan bir olgudur. Ya
09/04/2012 STRES
İLE BAŞ ETME Stres, insanlığın ortaya çıktığı ilk zamanlardan beri var olan bir olgudur. Yani aslında hayatın kendisinden kaynaklanır. Bu nedenle stres, yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Yaşamak, stres ile karşı karşıya kalmak demektir. İnsanlar, hangi alanda olursa olsun başarılı olmak için belli düzeyde gerilime ihtiyaç duyarlar. Hiç gerilimi olmayan kişilerin şevki olmaz. Her bireyin kendini en rahat hissettiği gerilim düzeyini
bulması önemlidir. Bu aşamada stres yönetimi önem kazanır. Stresi yönetmeyi öğrenen birey, strese uygun
tepkiler verebilir ve en az zararlar üstesinden gelmeyi başarabilir. Stres ile
baş etme yollarını açıklamadan önce ‘Stres Nedir? ’ sorusunun cevabını gözden
geçirelim. Stresi kısaca, insanın bedensel ve ruhsal sınırlarının
zorlanması olarak tanımlayabiliriz. Stresi yaşayan insan kendini tehdit altında
hisseder ve bu durumun sonucu olarak hem bedensel hem de psikolojik etkiler
ortaya çıkar. Aslında stresi ortaya çıkaran şey bireylerin algısıdır. Yani
şöyle diyebiliriz ki; herkesin stresi kendine aittir. Ortamdaki şartlar aynı olsa bile kişiler
farklı düzeyde stres hissedip, farklı tepkiler verebilirler. Bu nedenle
herkesin stres çözümü farklı olabilir. Peki hayatımızı etkileyen stres kaynakları nelerdir? 1.
Fiziksel Stres Kaynakları : Işık, ısı, ses vb. 2.
Sosyal Stres Kaynakları : Enflasyon, çevre kirliliği, teknolojik
değişmeler vb. 3.
Aile Ortamı
: Maddi sorunlar, boşanma, cinsiyet rolleri, kıskançlık, ölüm vb. 4.
İş ve Kariyer :
Yetiştirilmesi gereken işler, çalışma ortamı, iş arkadaşları, astlar ve/
veya üstler ile olan ilişkiler, mesai saatlerinin uzaması vb. 5.
Kişiler Arası ve Çevresel İlişkiler : Sosyal beklentiler, Bekleme süresinin uzaması
( otobüs, vapur vs. ) vb. Stres insanda nasıl sinyal verir diye düşündüğümüzde ortaya
çıkan sonuçlar kişiden kişiye değişkenlik gösterse de bazı ortak sonuçlara
ulaşabiliyoruz. Bunları fizyolojik, ruhsal ve davranışsal olarak
3 ayrı grupta inceleyelim; Fizyolojik
Sinyaller: ·
Nefes alıp vermede değişiklik ·
Kas gerilmesi ve ağrısı ·
Baş ağrısı ·
Terleme ·
Ellerde ve ayaklarda kan çekilmesi ve buna bağlı
olarak soğuması ·
Mide problemleri Ruhsal
Sinyaller: ·
Konsantrasyon zayıflığı ·
Unutkanlık ve daha sık hata yapma ·
Aşırı tepki verme ·
Yargılama zayıflığı ·
Çabuk öfkelenme ·
Uykusuzluk ·
Depresyon Davranışsal
Sinyaller: ·
Aşırı içki ve sigara içme ·
Aşırı yemek yeme ya da iştahsızlık ·
Sakarlık ·
İşte veya okulda devamsızlık yapma
Stres ile Başetmede Etkili Yollar:
1.Fizyolojik
Uygulamalar: ·
Nefes Egzersizi ·
Kas Gevşetme Teknikleri ·
Spor 2.
Zihinsel Tepkiler: ·
Olumlu Düşünme ·
Duygularını Paylaşma 3.
Davranışsal Tepkiler: ·
Zamanı etkili kullanma ·
Etkili iletişim kurma ·
Duygularını
ifade etme
Bütün bu maddeleri kısaca açıklayacak olursam; stres
yönetimini öğreten pek çok yöntem vardır. Daha öncede söylediğim gibi doğru
yöntem kişiden kişiye değişir. Doğru yöntemi belirlerken ; kişinin kendi
kişiliğine, yaşam tarzına uygun olanı seçmesi temel faktördür. Hiçbirimiz strese yol açan insanları, olayları yok edemeyiz,
onlardan kaçınamayız, onları
değiştiremeyiz. Yapabileceğimiz tek şey; bu insanlar ve olaylar karşısında
gösterdiğimiz içsel ve dışsal tepkilerimizi kontrol edebilmek ve onları yapıcı
bir şekilde yönetebilmektir. Bu gibi durumlarda eğer zaman zaman kontrolümüzü
kaybediyorsanız ya da kaybetmekten korkuyorsanız, bir psikologdan yardım
isteyebilirsiniz.
v Stresi kontrol altına alabilmek için
deneyebileceğiniz bazı basit yöntemlerden bahsetmek isterim: Gevşeme: Derin derin nefes alın. Nefes
alırken; karnınızı dolduracak şekilde derin nefes almaya dikkat edin. Göğsünüz
değil, karnınız şişmelidir. Göğsünüzün şişmesi sizi rahatlatmayacaktır. Nefesinizi alırken kendi kendinize ‘Gevşe!’, ‘Sakin ol!’
gibi telkinlerde bulunabilirsiniz.
Ayrıca sizi rahatlatan yer ya da ortamı hayal edebilirsiniz. Olumlu
Düşünme : İnsanlar bazen stres faktörüyle karşı karşıya kaldıkları an
ister istemez abartılı düşünmeye başlarlar. Mesela; ‘ Her şey mahvoldu!’ ,
‘Neden herşey beni başıma geliyor?’ gibi
düşünce kalıpları çok sık kullanılır. Bunlar yerine; ‘ Dünyanın sonu değil ve
şuan stres yapıyor olmam bu durumu değiştirmeyecek!’ şeklinde bir düşünce kalıbı kullanılabilir.
İsterseniz stresli olduğunuz bir anda bu iki düşünce kalıbını kullanmayı bir
deneyin. Hangisinin stresinizi arttırdığını ve azalttığını göreceksiniz. Bütün bunlar yanında,
‘ asla’ ve ‘her zaman’ kelimelerini de çok sık kullanırız. Örneğin; ‘ Hiçbir şey asla düzelmeyecek’ ya da ‘Her
zaman kötü şeyler benim başıma geliyor’ gibi cümleleri sık sık kullandığımız
olur. Ama bu cümleleri kullanmak oldukça hatalıdır ve problemin çözümüne
katkısı olmadığı gibi sizi daha çok strese sokacaktır. Toplumsal
Destek:
Sosyal,
Kültürel, Sportif Etkinliklere Katılma:
Zaman
Yönetimi:
|
Yorumlar |
Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
Psikolog Pınar Mermi Kimdir ? 13 Temmuz 1987 yılında İstanbul’ da dünyaya gelmiştir. İlköğrenim ve - 09/04/2012 |
Psikolog Pınar Mermi Kimdir ? 13 Temmuz 1987 yılında İstanbul’ da dünyaya gelmiştir. İlköğrenim ve orta öğrenimini Prof Faik Somer Anadolu Lisesinde tamamlamış ve 2009 yılında Maltepe Üniversitesi Psikoloji Bölümünden başarıyla mezun olmuştur. |
STRES İLE BAŞ ETME Stres, insanlığın ortaya çıktığı ilk zamanlardan beri var olan bir olgudur. Ya - 09/04/2012 |
STRES İLE BAŞ ETME Stres, insanlığın ortaya çıktığı ilk zamanlardan beri var olan bir olgudur. Yani aslında hayatın kendisinden kaynaklanır. Bu nedenle stres, yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Yaşamak, stres ile karşı karşıya kalmak demektir. |